Wiele osób marzy o wybudowaniu własnego domu, ale wymaga to dużych nakładów finansowych. Na tym jednak problemy się nie kończą, trzeba załatwiać szereg formalności, trzymać się ustalonych terminów. Budowa domu jest czasochłonnym i żmudnym procesem, który składa się z wielu etapów. Można jednak ułatwić sobie nieco życie, decydując się na dom bez pozwolenia. Jest to możliwe, ale trzeba spełnić kilka wymogów. Znaczenie ma między innymi powierzchnia obiektu na podstawie projektu domu, ale na tym oczywiście nie koniec. Trzeba dokładnie zapoznać się z aktualnymi przepisami prawa, aby nie narazić się na szereg nieprzyjemności w niedalekiej przyszłości.
Jakie obiekty można postawić na działce bez pozwolenia?
Osoby planujące budowę domu bez pozwolenia powinny w pierwszej kolejności zapoznać się dokładnie z nowelizacją ustawy dotyczącej prawa budowlanego. Znajdują się w niej przepisy odnoszące się między innymi do obiektów, które można postawić bez wcześniejszego uzyskania pozwolenia, czyli na podstawie samego zgłoszenia budowy. Dotyczy to między innymi budynków mieszkalnych jednorodzinnych wolnostojących. Nie trzeba mieć pozwolenia na wzniesienie wolnostojącego parterowego budynku gospodarczego typu garaż, ganek, oranżeria czy altana. Jest jednak pewien warunek, który dotyczy ich powierzchni. Zgłoszenie budowy będzie wystarczające, jeśli całkowita powierzchnia zabudowy nie przekracza 35 metrów kwadratowych. Warto jednak od razu zaznaczyć, że pod uwagę brana jest łączna liczba wszystkich obiektów znajdujących się na działce. Zgodnie z przepisami na każde 500 metrów kwadratowych nie mogą przypadać więcej niż dwa obiekty o powierzchni do 35 metrów kwadratowych.
Pozwolenia na budowę nie wymaga się w przypadku wolnostojących budynków parterowych, które służą do celów rekreacyjnych. Chodzi tutaj głównie o domki letniskowe, czyli obiekty używane okresowo, w których się odpoczywa. Oczywiście powierzchnia ich zabudowy nie może przekroczyć 35 metrów kwadratowych. Na działce 500 metrów kwadratowych można postawić maksymalnie dwa budynki rekreacji indywidualnej. Pozwolenia nie wymaga się również w przypadku wiaty o powierzchni zabudowy do 50 metrów kwadratowych. Na powierzchni 1000 metrów kwadratowych może znajdować się do dwóch takich wiat. Jeśli ktoś planuje wybudować przydomową oczyszczalnię ścieków, zbiornik bezodpływowy, basen czy oczko wodne, to również nie musi mieć pozwolenia, jeśli ich powierzchnia nie przekracza dopuszczalnej wartości.
Domy bez pozwolenia wymogi, czyli o czym trzeba wiedzieć przed przystąpieniem do budowy?
Dawniej można było pomarzyć o wybudowaniu domu bez pozwolenia, ale obecnie jest to coś powszechnego i nie ma większych problemów, wystarczy że spełni się określone wymogi. Nie są one jednak zbyt wygórowane, dlatego jeśli ktoś nie marzy o wybudowaniu wielkopowierzchniowego domu piętrowego, to może mocno ułatwić sobie życie i ograniczyć formalności do minimum. Budowa domu nie musi wobec tego przebiegać w oparciu o pozwolenie na budowę, ale na podstawie zgłoszenia, co jest wersją uproszczoną. Najważniejszą kwestią jest to, że bez pozwolenia można budować wyłącznie domy wolnostojące, czyli nie mogą być to obiekty typu bliźniak czy szeregówka. Kluczowe będzie również niewychodzenie obrysu obiektu poza granice działki, na której ma zostać wybudowany. Znaczenie ma obszar oddziaływania budynku, który ocenia się na podstawie zacienienia, ochrony przeciwpożarowej, obecności studni czy oczyszczalni. Pod uwagę brane są oczywiście też przepisy ochrony środowiska.
Zaletą domów bez pozwolenia jest to, że można szybko przystąpić do budowy, co wynika właśnie z uproszczenia całego procesu związanego z formalnościami. Wystarczy dokonać zgłoszenia i już po zaledwie 21 dniach możliwe jest przystąpienie do budowy obiektu wolnostojącego. Nie trzeba nawet czekać na otrzymanie decyzji administracyjnej. Wystarczające będzie spełnienie wymogów dotyczących powierzchni domu i obszaru oddziaływania budynku, aby nie musieć ubiegać się o pozwolenie na budowę domu. W skrócie obiekt musi spełnić następujące wymogi:
• Być wolnostojący i parterowy,
• Mieć powierzchnię nieprzekraczającą 35 metrów kwadratowych,
• Na 500 metrach kwadratowych nie może być więcej niż jednego obiektu.
Warto wiedzieć, że dom bez pozwolenia może mieć poddasze, ale wymogiem jest to, aby nie było ono użytkowe. Istotne będzie również to, aby stawiany obiekt nie miał powyżej czterech metrów wysokości. Wymaga się również zachowania odpowiedniej odległości od granicy działki. Ściany budynku z oknami nie mogą znajdować się bliżej niż cztery metry od granicy. W przypadku ścian pozbawionych okien odległość ta została zmniejszona do trzech metrów. Każdy inwestor musi mieć też na uwadze to, aby przed budową zapoznać się dokładnie z zaleceniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Drewniane domy bez pozwolenia – jak zgłosić ich budowę?
Zgłoszenia domu wolnostojącego trzeba dokonać na minimum 21 dni od daty planowanego rozpoczęcia budowy. Wymaga to wypełnienia odpowiedniego formularza, który można nawet pobrać na stronie internetowej starostwa. Muszą znaleźć się w nim informacje dotyczące danych inwestora, inwestycji, rodzaju i zakresu planowanych robót budowlanych wraz ze sposobem ich wykonania. Nie może zabraknąć także terminu ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia trzeba też dołączyć dokument potwierdzający prawa do dysponowania nieruchomością, trzy egzemplarze projektu budowlanego, decyzję o warunkach zabudowy przy braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
